بهترین زمان برای تزریق واکسن آنفولانزا از دیدگاه مجامع پزشکی و علمی برای افراد مختلف اواسط پاییز و اواخر زمستان است. در هنگام مراجعه برای تزریق این واکسن حواستان باشد تا دمای بدنتان بالا نباشد یا احساس ناخوشایند و بیماری نداشته باشید.
اگر صبح روزی که می خواهید به مراکز واکسیناسیون مراجعه کنید احساس سنگینی دارید و نمی توانید سرکار بروید یا فعالیت های عادی خود را انجام دهید بهتر است تزریق واکسن را به زمان دیگری محول نمایید. اگر از شرایط خاصی برخوردار هستید که باید به صورت منظم نسبت به دریافت واکسن آنفولانزا اقدام نمایید حتما باید برای انجام این کار به مراکز معتبر درمانی، خانه های بهداشت و… مراجعه نمایید. اما تنها با دریافت واکسن آنفولانزا از داروخانه می توانید در تمام روزهای سال از شر بیماری آنفولانزا خلاص شوید.
آیا واکسن زدن می تواند احتمال ابتلا شما و اعضای خانواده تان به آنفولانزا را کاهش دهد و عوارض این بیماری در در شما کنترل نماید؟ آیا شما می توانید در هر زمانی یا در طول فصول مختلف سال واکسن آنفولانزا بزنید یا زمان تزریق آن اهمیت دارد؟
چرا واکسیناسیون آنفولانزا مهم است؟
واکسیناسیون آنفولانزا برای بسیاری از افراد ضروری است زیرا در صورت ابتلا به آنفولانزا دچار مشکلات جدی و دوره نقاهت سنگین می شوند. بنابراین عدم توجه به تزریق این واکسن می تواند برای برخی از افراد، به ویژه آنهایی که شرایط سلامتی خاصی دارند، خطرناک و حتی تهدید کننده زندگی باشد.
با اینکه بهترین زمان برای تزریق واکسن آنفولانزا در پاییز یا اوایل زمستان و قبل از شروع شیوع اپیدمی آنفولانزا است. اما با توجه به شرایط جسمانی که دارید شما می توانید این واکسن خود را در فصول مختلف سال دریافت کنید.
ترزیق واکسن آنفولانزا باعث میشود تا افرادی که از شرایط خاصی برخوردار هستند یا بدن آنها نسبت به این بیماری حساس است در صورت ابتلا به ویروس آنفولانزا دچار علائم شدید این بیماری نشوند. به عبارت دیگر این واکسن باعث تولید پادتن در بدن فرد شده و ابتلای وی به بیماری شدید آنفولانزا جلوگیری می کند یا حداقل از بروز و شدت بیماری می کاهد.
چه کسانی می توانند واکسن آنفولانزا بزنند؟
شما می توانید برای دریافت واکسن آنفولانزا به مراکز درمانی عمومی و داروخانه ها مراجعه نموده و دز مشخصی از این واکسن را برای تزریق تهیه نمایید. واکسن آنفولانزا برای افرادی که شرایط سلامتی خاصی دارند یا از بیماری مزمن رنج می برند بسیار ضروری و حیاتی است.
- افرادی که شرایط تنفسی، مانند آسم حاد (نیاز به استنشاق یا قرص استروئیدی)، بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD)، آمفیزم و برونشیت دارند.
- افرادی که از بیماری دیابت یا سایر اختلالات غدد درون ریز رنج می برند.
- افراد مبتلا به بیماری های قلبی مانند بیماری عروق کرونر قلب یا نارسایی قلبی
- افرادی که دارای شاخص توده بدنی (BMI) 40 یا بالاتر هستند.
- افراد مبتلا به بیماری مزمن کلیوی
- بیماران کبدی مانند سیروز یا هپاتیت
- بیماران عصبی مانند بیماری پارکینسون، بیماری نورون حرکتی، مولتیپل اسکلروزیس (MS) یا فلج مغزی
- همه افرادی که کمتر از 2 یا بزرگتر از 65 سال سن دارند.
- زنان حامله
- بیماران مبتلا به سرطان
- بیماری قلبی، کلیوی یا کبدی
- HIV یا ایدز
- بیماران مبتلا به سندرم متابولیک
- افرادی که از بیماری سلول داسی شکل یا سایر اختلالات خونی و سیستم ایمنی سرکوب شده رنج می برند.
- کارکنان خط مقدم سلامت و مراقبت های اجتماعی
چه کسانی نباید واکسن آنفولانزا بزنند؟
اگر چه بیشتر بزرگسالان می توانند واکسن آنفولانزا را تزریق کنند، اما در این بین شما جزو افرادی هستید که واکنش آلرژیک جدی به واکسن آنفولانزا داشته اید، باید از تزریق آن اجتناب کنید. در این بخش افرادی که نباید نسبت به تزریق واکسن آنفولانزا اقدام کنند به صورت خلاصه اشاره شده است.
- اگر به تخم مرغ حساسیت دارید، ممکن است در معرض خطر واکنش آلرژیک به تزریق واکسن آنفولانزا باشید زیرا برخی از واکسن های آنفولانزا با استفاده از تخم مرغ ساخته می شوند.
- اگر در حال حاضر احساس سرماخوردگی یا بیماری دارید، بهتر است صبر کنید تا وضعیت سلامت تان بهتر شود.
- در صورت داشتن حساسیت شدید به تیمروسال (یک ماده نگهدارنده)
- در صورت داشتن حساسیت شدید به مونوسدیم گلوتامات (MSG) که یک ماده تثبیت کننده است که اثر واکسن ها را از بین می برد.
- در صورت داشتن حساسیت شدید به آنتی بیوتیک ها مانند نئومایسین و جنتامایسین
- در صورت داشتن حساسیت شدید به پلی سوربات 80 زیر این ماده یک امولسیفایر است که از جدا شدن مواد تشکیل دهنده جلوگیری می کند.
- در صورت داشتن حساسیت شدید به فرمالدئید زیرا این ماده ویروس آنفولانزا را غیرفعال می کند.
- نوزادان زیر 6 ماه نباید واکسینه شوند.
- اگر سندرم گیلن باره داشته اید، قبل از تزریق واکسن آنفولانزا با پزشک خود صحبت کنید.
- افرادی کمتر از 2 سال یا بیشتر از 50 سال سن دارند نباید از اسپری بینی حاوی یک ویروس زنده ضعیف شده استفاده نمایند.
- افرادی که از داروهای حاوی آسپرین یا سالیسیلات استفاده می کنند.
- افرادی که در 48 ساعت گذشته داروهای ضد ویروسی برای آنفولانزا مصرف کرده اند.
واکسن آنفولانزا چقدر موثر است؟
انجام واکسیناسیون بهترین محافظت را در برابر آنفولانزا به سیستم ایمنی بدن می بخشد تا بتواند برابر انواع ویروس های آنفولانزا مقاومت کند. اگرچه با تزریق واکسن همچنان احتمال ابتلا به آنفولانزا وجود دارد ولی دوره نقاهت و شدید ابتلا خفیف‌تر و خواهد بود. همچنین تزریق واکسن آنفولانزا می تواند از سرایت آنفولانزا به سایر افرادی که بیشتر در معرض خطر و مشکلات جدی ناشی از ابتلا به آنفولانزا هستند، پیشگیری نماید.
واکسن آنفولانزا سیستم ایمنی شما را وادار می‌کند تا آنتی‌بادی‌هایی علیه سویه خاصی از آنفولانزا به مقدار قابل توجه تولید کند. اگر در آینده نزدیک در معرض ویروس آنفولانزای خاص قرار گرفتید با تزریق واکسن بدن شما از قبل آنتی بادی هایی برای مبارزه با ویروس به صورت آماده خواهد داشت.
معمولاً پس از واکسینه شدن در برابر ویروس آنفولانزا، حدود 2 هفته طول می کشد تا سیستم ایمنی بدن شما در برابر ویروس آنفولانزا مقاوم شود. همچنین شما 1 تا 2 ماه بعد بیشترین آنتی بادی را در بدن خود به صورت ذخیره خواهید داشت که پس از این مدت، محافظت شما کاهش خواهد یافت. به همین دلیل هر سال شما باید برای دریافت واکسن آنفولانزا به مراکز درمانی و داروخانه مراجعه نمایید و واکسن هر سال را بر اساس این که کدام سویه بیشتر در آن فصل آنفولانزا را پخش می شود تزریق کنید.
دریافت واکسن آنفولانزا می تواند به کاهش خطر عوارض ابتلا به ویروس آنفولانزا کاهش دهد تا شما در اثر شدت بیماری در بیمارستان بستری نشوید. ولی با این وجود یک واکسن از شما در برابر همه گونه های بیماری زا محافظت نمی کند و ممکن است شما دچار ویروس بیماری زای دیگری شوید.
چه زمانی باید واکسن آنفولانزا بزنید؟
همه افرادی که واجد شرایط دریافت واکسن آنفولانزا هستند، می توانند آن را از مراکز معتبر درمانی و داروخانه ها دریافت کنند. بر اساس گزارش منتشر شده توسط مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC)، آنفولانزای فصلی سالانه باعث می شود تا حدود 140000 تا 810000 نفر در بیمارستان بستری شوند که از این تعداد 12000 تا 61000 به مرگ منتهی می شود. در کشور های اروپایی، ایالات متحده آمریکا توصیه می کند برای پیشگیری از ابتلا به آنفولانزا بین اوایل سپتامبر و اواخر اکتبر واکسیناسیون را انجام دهید.
با اینکه ویروس آنفولانزا در تمام سال وجود دارد، اما از سپتامبر تا بهار راحت‌تر گسترش می‌یابد و معمولا بین دسامبر و فوریه به اوج خود می‌رسد. با تزریق واکسن حدود 2 هفته طول می کشد تا آنتی بادی های کافی حاصل از تزریق واکسن آنفولانزا تولید شود تا از شما در برابر این بیماری محافظت کند.
در داخل ایران نیز شما می توانید از اواخر زمستان تا اوایل بهار نسبت به انجام واکسیناسیون آنفولانزا اقدام نمایید. همچنین شما می توانید در فصل پاییز و اواخر زمستان برای افراد بزرگسال و کودکان 6 ماهه تا 8 ساله در دو نوبت با فاصله حداقل 4 هفته واکسیناسیون آنفولانزا انجام دهید.
واکسن آنفلوانزای سلولی چیست؟
تولید واکسن آنفولانزا به طور سنتی در بستر تخم مرغ انجام می شود، با این حال، روش متفاوتی برای واکسن‌های آنفلوانزای مبتنی بر سلول وجود دارد. این واکسن آنفولانزای سلولی برای استفاده در افراد 9 سال و بالاتر تایید شده اما هنوز به برنامه ملی ایمن سازی (NIP) اضافه نشده است.
مطالعات نشان می‌دهد که واکسن‌های مبتنی بر پایه سلولی، کارایی و مشخصات ایمنی مشابهی با واکسن‌های استاندارد آنفولانزا (بر پایه تخم‌مرغ) دارند. با این حال، واکسن های استاندارد آنفولانزا بر پایه تخم مرغ برای استفاده در بارداری توصیه می شود.
واکسن «تقویت‌یافته» آنفولانزا چیست؟
واکسن تقویت‌شده آنفولانزا واکسنی است که حاوی یک ماده کمکی برای افزایش پاسخ سیستم ایمنی به واکسن طراحی شده است. این واکسن به افراد 65 ساله و بالاتر توصیه می شود زیرا از آنجایی که سیستم ایمنی بدن با افزایش سن ضعیف می شود افراد مسن به اندازه افراد سالم و جوان به واکسن آنفولانزا پاسخ نمی دهند.
پس از تزریق واکسن آنفولانزا بهتر است یک مسکن مانند پاراستامول یا ایبوپروفن مصرف کنید تا از عوارض جانبی ناگهانی این واکسن بکاهید. اگر باردار هستید، نباید ایبوپروفن مصرف کنند، مگر اینکه پزشک آن را توصیه کند. در موارد بسیار نادر برخی از افراد یک واکنش آلرژیک جدی (آنافیلاکسی) به واکسن آنفولانزا نشان می دهند که معمولا در عرض چند دقیقه اتفاق می افتد.
عوارض جانبی واکسن آنفولانزا
واکسن آنفولانزا یکی از داروهای تزریقی بسیار ایمن است که برای تمامی بزرگسالان از طریق تزریق به عضله بازو صورت می گیرد. عوارض جانبی تزریق واکسن آنفولانزا معمولاً خفیف هستند که ظرف چند روز علائم آن به صورت کامل برطرف می شوند. از آن جایی که هیچ ویروس زنده ای در واکسن آنفولانزا وجود ندارد، اکثر مردم پس از تزریق واکسن، واکنش کمی از خود نشان می دهند. علائم واکنش آلرژیک جدی ناشی از تزریق واکسن آنفولانزا معمولا در عرض چند ساعت رخ می دهد که شامل موارد زیر می باشد:
- تب
- دردهای عضلانی
- سرخی، تورم جزئی و دست درد در جایی که سوزن وارد بدن شده است.
- سردرد
- سبکی سر
- حالت تهوع
- غش کردن
- گرفتگی صدا
- افزایش ضربان قلب
- تورم چشم ها یا لب ها
- مشکل در تنفس
- خس خس سینه
آیا واکسن آنفولانزا از COVID-19 محافظت می کند؟
واکسن آنفولانزا از شما در برابر COVID-19 (کرونا ویروس) محافظت نمی کند ، اما خطر ابتلا به آنفولانزا را کاهش می دهد. شما می توانید واکسن کووید-19 و واکسن آنفولانزا را به صورت همزمان دریافت کنید اگرچه دریافت همزمان این دو واکسن می تواند احتمال عوارض جانبی خفیف تا متوسط آنفولانزا را افزایش دهد. کودکان همچنین می توانند با خیال راحت واکسن های دیگر را در قبل، بعد یا همزمان با واکسیناسیون COVID-19 دریافت کنند.
با این حال اگر بعد از واکسیناسیون عارضه ای مانند تب را تجربه کردید، تا زمانی که عارضه جانبی برطرف نشود، سایر واکسن ها تجویز نمی شوند. شما برای تزریق واکسن آنفولانزا می توانید به مطب پزشک، داروخانه ها و مراکز بهداشت محلی مراجعه نمایید.
خط پایین
آنفولانزا می تواند هر کسی را مبتلا کند و می تواند منجر به عوارض جدی و تهدید کننده برای زندگی همه افراد به خصوص بیماران، کودکان و مادران باردار شود. بهترین زمان برای تزریق واکسن آنفولانزا از اوایل پاییز تا اواخر زمستان است. این زمان حداکثر محافظت را در طول فصل آنفولانزا و سرما به شما و عزیزانتان ارائه می دهد تا از عوارض این بیماری در امان باشید.
اگر چه این واکسن برای اکثر افراد بی خطر است اما اگر به تخم مرغ حساسیت دارید حتما در این مورد با پزشک صحبت کنید. چرا که سازمان بهداشت جهانی توصیه می کند همه افراد بالای 6 ماه سالانه واکسن آنفولانزا دریافت کنند تا در صورت ابتلا به این ویروس از شدت بیمار کاسته شود. در موارد ابتلا به آنفولانزا شدید شما باید در بیمارستان بستری شوید و حتی در برخی موارد می تواند این بیماری برای شما کشنده باشد.
بنابراین دریافت واکسن آنفولانزا از افراد آسیب پذیر جامعه که نمی توانند واکسینه شوند، مانند نوزادان کمتر از 6 ماه و بزرگسالان با ایمنی پایین، بسیار مهم است.