مولتیپل اسکلروزیس یا بیماری ام اس (MS) یک بیماری غیرقابل پیش بینی و ناتوان کننده سیستم عصبی مرکزی است. در طی این بیماری جریان اطلاعات در داخل مغز ، سیناپس ها، نورون ها و اعصاب بدن دچار اختلال می شود. امروزه بیماری ام اس در میان مردم سراسر دنیا بسیار شایع شده و چالش های بسیاری زیادی را برای بیماران و مجموعه های پزشکی برانگیخته است
با اینکه اولین رویداد Walk MS در سال 1988 برگزار گردید ولی از آن زمان تاکنون بیش از 920 میلیون دلار برای تحقیقات و برنامه هایی برای بهبود زندگی افراد مبتلا به ام اس هزینه شده است. امروزه درمان ها و تحقیقاتی صورت گرفته و نتایج آن نشان می دهد که استفاده از مکمل های تقویتی و انواع ویتامین ها در بهبود این بیماری موثر است. با اینکه تا به این زمان دلیل اصلی بروز ام اس کشف نشده است ولی کمبود مواد مغذی و برخی از ویتامین ها در تشدید این بیماری بسیار موثر هستند. بنابراین بهترین راه برای پیشگیری و کنترل مولتیپل اسکلروزیس یا بیماری ام اس (MS) تغییر سبک زندگی می باشد. در طی این تغییر باید از انواع مواد غذایی سالم مانند انواع سبزیجات استفاده نمود، به طور مداوم ورزش کرد و از نور آفتاب غافل نشد.
مولتیپل اسکلروزیس یا بیماری ام اس (MS) چیست؟
مولتیپل اسکلروزیس یا ام اس (MS) یک بیماری خود ایمنی است که مستقیماً بر سیستم عصبی مرکزی تأثیر می گذارد. در طی این بیماری مزمن، پوشش محافظ اعصاب معروف به میلین مورد حمله قرار می گیرد و منجر به التهاب و آسیب دائمی می شود. میلین برای انتقال تکانه ها از رشته های عصبی استفاده می کند؛ هنگامی که میلین آسیب می بیند، نقل و انتقال تکانه های عصبی قطع شده و منجر به بروز مجموعه ای از علائم غیرقابل پیش بینی همچون مشکلات بینایی، خستگی شدید، نوروپاتی دردناک، عدم هماهنگی فیزیکی و شناختی می گردد.
علل شایع ام اس چیست؟
در حال حاضر، محققان به طور دقیق نمی دانند که چه چیزی باعث بروز بیماری ام اس (MS) در بدن انسان می شود. بسیاری از محققان معتقد هستند که این بیماری به دلیل ترکیبی از عوامل محیطی و ژنتیکی ایجاد می شود، اگرچه ام اس ارثی نیست، اما یک بیماری مزمن است. همچنین مطالعات پزشکی بیان می کند که ام اس در کشورهای دور از خط استوا مانند کانادا، دانمارک و بریتانیا شایع تر است. از سوی دیگر تصور می شود که کمبود ویتامین D و… در ایجاد و تشدید ام اس نقش موثری دارد. رفتارهای نامناسب همچون سیگار کشیدن، چاقی دوران کودکی و قرار گرفتن در معرض ویروس اپشتین بار نیز بر تشدید این بیماری تاثیر می گذارد.
مولتیپل اسکلروزیس می تواند در هر سنی ایجاد شود، با این حال، بیشتر در بزرگسالان 20 تا 49 ساله تشخیص داده می شود که زنان حدود سه برابر بیشتر از مردان در معرض ابتلا به ام اس هستند.
علائم بیماری ام اس (MS) چیست؟
در حالی که هر فرد مبتلا به بیماری ام اس (MS) علائم مختلفی را تجربه می کند اما برخی از علائم در بین بیماران به طور شایع به چشم می خورد که عبارتند از:
- خستگی، ضعف عضلانی و اسپاسم عضلانی
- سوزن سوزن شدن و بی حسی دردناک در سراسر بدن
- بی اختیاری ادرار و مدفوع
- مشکل در صحبت کردن و بلعیدن
- از دست دادن حافظه
- افسردگی، اضطراب و اختلالات جنسی
- از دست دادن موقت تعادل و بینایی
- کاهش غیر معمول و شدید وزن
کمبود کدام ویتامین باعث ام اس می شود؟
مولتیپل اسکلروزیس (MS) یک بیماری طولانی مدت است که سیستم عصبی مرکزی را تحت تاثیر قرار می دهد. پیشرفت های پزشکی در بسیاری از موارد این موضوع را مشاهده کرده اند که فرد مبتلا به ام اس غالبا با کمبود برخی از ویتامین ها مواجه هستند. در نتیجه کمبود میزان برخی از ویتامین ها و مواد غذایی شدت علائم این بیماری را از خفیف تا شدید دسته بندی کرده و درنهایت برای انتخاب شیوه های درمانی و استراتژی ها نیز نقش موثر دارد.
نقش کمبود منیزیم
منیزیم یک ماده معدنی ضروری است که در طیف گسترده ای از مواد غذایی مانند سبزیجات برگ سبز، آجیل، حبوبات و غذاهای دریایی روغنی یافت می شود. امروزه رابطه بین منیزیم و سلامت اعصاب به خوبی ثابت شده است و محققان ارتباط بین اسپاسم عضلانی تجربه شده توسط بیماران ام اس و کمبود منیزیم را اثبات کرده اند.
در حالی که محققان هنوز راهی برای پیشگیری یا درمان ام اس پیدا نکرده اند؛ اما در برخی از بیماران ام اس با تجویز مکمل های حاوی منیزیم توانسته اند شدت و طول مدت درمان را به شدت کاهش دهند. مطالعات اخیر در زمینه درمان بیماری ام اس نسان داده بیمارانی که از مکمل منیزیم استفاده کرده اند؛ علائم تشدید بیماری ام اس (MS) مانند اسپاسم عضلانی را نسبت به سایر بیماران بسیار کمتر تجربه کرده اند.
ایده آل ترین راه برای بهینه سازی جذب و به حداکثر رساندن مزایای بالقوه مکمل منیزیم برای بیماران مبتلا به ام اس، استفاده از کلرید منیزیم درجه دارویی است. این دارو که به سادگی در آب یا هر نوشیدنی دیگری حل می شود.
از سوی دیگر افزودن نمک اپسوم (سولفات منیزیم) در وان حمام یا تشت شستشوی پا می تواند برای بیماران ام اس گزینه بسیار مناسبی باشد. همپنین اسپری موضعی روغن منیزیم به راحتی از طریق پوست جذب شده و علائم اماس را تسکین می دهد.
کمبود ویتامین D
ویتامین D یک ویتامین محلول در چربی است که به تنظیم متابولیسم کلسیم در بافت استخوان کمک می کند. این ویتامین در جذب کلسیم و فسفر توسط روده ، حفظ یکپارچگی بافت استخوان ، عملکرد سیستم عصبی و سیستم ایمنی بدن نقش موثری دارد. ویتامین D توسط پوست از نور خورشید یا از طریق مواد غذایی حیوانی در اختیار افراد قرار می گیرد.
تحقیقات پزشکی در طول سال ها نشان داده است که حفظ سطوح کافی ویتامین D ممکن است یک اثر محافظتی داشته باشد و خطر ابتلا به مولتیپل اسکلروزیس (MS) را کاهش دهد. تعدادی از مطالعات نشان داده اند افرادی که در رژیم غذایی خود بیشتر در معرض نور خورشید قرار می گیرند و ویتامین D دریافت می کنند، کمتر در معرض خطر ابتلا به ام اس هستند. بنابراین، مکمل ویتامین D به عنوان یک عامل خطر محیطی قابل تغییر مهم برای ایجاد مولتیپل اسکلروزیس در نظر گرفته می شود.
مطالعات تحقیقاتی نشان داده اند که مصرف 400 واحد ویتامین D در روز به طور قابل توجهی خطر ابتلا به ام اس را در زنان کاهش می دهد.دوزهای بسیار زیاد ویتامین D در یک دوره طولانی می تواند منجر به مسمومیت شود. علائم و نشانه ها عبارتند از تهوع، استفراغ، یبوست، کم اشتهایی، ضعف و کاهش وزن و تشکیل سنگ کلیه هستند.
ویتامین B12
ویتامین B12 یک ماده مغذی بسیار مهم است که عمدتا در گوشت، به ویژه جگر، تخم مرغ و محصولات لبنی یافت می شود. در هیچ کدام از غذاهای گیاهی نمی توان ویتامین B12 را یافت؛ پس نمیتوان این گیاهان را منبع این ویتامین معرفی کرد.
همه انسان ها برای حفظ سلامت سیستم عصبی خود به ویتامین B12 نیاز دارند؛ چرا که یکی از عناصر اصلی متابولیسم اسیدهای چرب که برای حفظ میلین ضروری هستند، این ویتامین است. کمبود طولانی مدت B12 می تواند منجر به انحطاط و آسیب عصبی غیرقابل برگشت شود. اما کمبود آن بیشتر به دلیل عدم جذب B12 از طریق روده است تا برنامه و رژیم غذایی نامناسب که منجر کمبود آن گردد.
افرادی که سطح اسید معده پایینی دارند، مستعد کمبود B12 هستند که این مشکل غالبا گیاهخواران نیز دیده می شود. در افرادی که داروهای کاهش دهنده اسید معده (مانند رانیتیدین یا امپرازول) مصرف می کنند، غالبا با خطر کمبود B12 مواجه هستند.
کمبود ویتامین B12 از منجر بروز بیماری ام اس ، مشکلات التهابی و اختلالات نورودژنراتیو می گردد. از سوی دیگر B12 علاوه بر نقشی که در تشکیل میلین دارد، دارای اثرات تعدیل کننده ایمنی و نوروتروفیکنیز می باشد.
ویتامین سی
شما می توانید مقادیر زیادی ویتامین سی و انواع آنتی اکسیدان های اصلی را از رژیم غذایی دارای میوه ها و سبزیجات تازه دریافت کنید. آزمایشهای بالینی نشان می دهد مکملهای حاوی ویتامین در بهبود انواع بیماریهای مختلف تاثیر مثبتی داشته است. بهبود علائم بیماری های مختلف مانند سرطان، زمانی که ویتامین سی به صورت داخل وریدی تجویز می شود به طور کامل مشهود می باشد.
بر اساس متاآنالیزهای مختلف ویتامین C دوزهای حداکثر دو گرم در روز می تواند سیستم ایمنی و عصبی بدن را تقویت نموده و از بروز بیماری هایی همچون ام اس جلوگیری نماید.
کمبود آهن
بسیاری از مردم علی الخصوص افرادی که از رژیم غذایی وگان پیروی می کنند همواره نگران این هستند که ب دچار کمبود آهن شوند. این خطر واقعاً جدی است، زیرا یک رژیم غذایی وگان همیشه شامل مقدار مناسبی آهن نیست . این مشکل برای زنان بیشتر مشهود هست، به ویژه آنهایی که پریودهای سنگین دارند،چرا که کمبود آهن یک مشکل اساسی برای زنان است . اما در مورد سطح مصرف مکمل های حاوی آهن باید دقت زیادی صرف نمود، چون آهن بسیار سمی است و مصرف بیش از حد آن مشکلات خاصی را برای افراد به وجود می آورد.
محققان آمریکایی اثبات کردهاند که تجمع غیرطبیعی آهن در بروز انواع بیماریهای عصبی از جمله اماس رایج نقش بسیار موثری دارد. شواهد نشان میدهد که آهن در تحریک التهابات نقش دارد چرا که سیتوکین های رایج پیش التهابی Th1 زمانی که با آهن بارگیری می شوند برای سلول های عصبی سمی تر هستند.
گلوکزامین
گلوکزامین، عصاره ای از پوسته صدف های خوراکی و غیر سمی است که به شکل کپسول در اکثر فروشگاه های مواد غذایی بهداشتی فروخته می شود. این ترکیب در پاسخ ایمنی Th1/Th2 به سمت پاسخ سرکوب کننده Th2 تعادل ایجاد می کند. به همین خاطر پزشکان از گلوکزامین در ترکیب با داروهای بیماری ام اس برای افزایش فواید و کاهش اختلالات خود ایمنی استفاده می نمایند.
اسید آلفالیپوئیک
آنتی اکسیدان آلفلیپوئیک اسید (LA) یک مکمل حیوانی است که اثرات بسیار زیادی در ارتقا سطح ایمنی بدن ایجاد می کند . محققان دریافتند که LA آنزیم هایی که مسئول کمک رسانی به سلول های T هستند را برای دسترسی به CNS مهار می کند. آنها خاطرنشان کردند که بیماران به طور کلی LA خوراکی را به خوبی تحمل می کنند از رویکرد درمانی برای بهبود ام اس بهره مند می شوند.
دشمن ام اس
مصرف مولتی ویتامین ها عموما برای افراد مبتلا به بیماری ام اس (MS) توصیه نمی شود، اگر چه مکمل های حاوی ویتامین B12 و آهن ممکن است برای افرادی که دارای رژیم غذایی گیاهی هستند ضروری باشد. به طور کلی تصور می شود که ویتامین های گروه B از عملکرد مطلوب مغز پشتیبانی می کنند، اما افرادی که از رژیم غذایی OMS استفاده می کنند معمولاً مقادیر زیادی از گروه B و سایر ویتامین ها را دریافت می کنند.
آیا می توان با ام اس زندگی عادی داشت؟
بیماری ام اس (MS) می تواند بر کیفیت زندگی و امید به زندگی افراد در هنگام ابتلا به این بیماری تاثیر بگذارد اما این بدان معنا نیست که دیگر زندگی برای بیمار تمام شده است. در بسیاری از موارد بیمار ام اس می تواند با مصرف داروها و طی دوره درمان به زندگی روزمره و عادی خود ادامه دهد که این حالت به برخی از عوامل بستگی دارد.
- شدت علائم یا شعله ور شدن آنها
- مدت زمان و سرعت رشد بیماری و علائم آن
- مدت زمان بین شعله ور شدن در دوره
- نوع شیوه درمانی که توسط پزشک توصیه شده
- علاوه بر ام اس بیمار از عارضه های دیگری نیز رنج ببرد.
با توجه به موارد فوق فرد می تواند از چند استراتژی بهره مند شود و تا حد امکان نزدیک به یک زندگی معمولی زندگی کند.
پیشگیری از ام اس
برای پیشگیری از ابتلا به بیماری مولتیپل اسکلروزیس برخی از اقدامات ساده و بهبود کیفیت زندگی می تواند نقش پر رنگی را ایفا نماید.
- تامین منابع ویتامین های B که در ایجاد بیماری های ناشی از سیستم ایمنی مانند ام اس مهم هستند.
- افزایش توجه و تمرکز روی کارها
- افزایش تحرک و ورزش مداوم
- اجتناب از اضافه وزن
- توجه به سلامت روان خود
- داشتن یک رژیم غذایی متعادل و مغذی
- توسعه و بهبود زندگی اجتماعی
میلو اید برای ام اس
بسیاری از مردم به دنبال راه های ساده ای برای تقویت تمرکز، حافظه و پیشگیری و درمان بیماری ام اس (MS) خود هستند. به همین دلیل مصرف نوتروپیک ها یا مکمل های میلوید به سرعت در حال افزایش بوده و محبوبیت بسیار زیادی در میان مردم دارد.
مکمل های غذایی میلو اید دسته ای از ترکیبات طبیعی یا مصنوعی هستند که عملکرد مغز را بهبود می بخشند. در حالی که صدها مکمل میلو اید در دسترس هست، اما ترکیبات نوتروپیک یا میلو اید طبیعی سرشار از انواع آنتی اکسیدان ها، مواد مغذی یا ویتامین هایی هستند که عملکرد مغز و سلول های عصبی را بهبود می بخشند.
این مکمل ها عمدتا با شیر ساخته می شود، تا با تامین پروتئین باعث ساختن و ترمیم ماهیچه ها به بدن و بهبود این فرایند گردند. این مکمل های غذایی با آزادسازی آهسته می تواند انرژی پایدار را برای یک روز فعالیت مداوم فراهم کند.
کلام آخر
مصرف مکمل های مغذی و ویتامین ها می تواند از ابتلا به بیماری ام اس (MS)جلوگیری نموده و در صورت ابتلا آسیب هایی که متوجه افراد هست را کاهش دهد. تحقیقات پزشکی نشان می دهد که مکمل های دارای سطوح پایین تری از اسید آمینه ای به نام هموسیستئین توسط ویتامین های B12، B6 و اسید فولیک تجزیه می شوند. در نتیجه زمانی که سطح هموسیستئین بالا باشد، نشانه کمبود ویتامین در بدن بوده که بیان می کند کیفیت زندگی جسمی و روانی در خطر است.
مولتیپل اسکلروزیس یا ام (MS) یک بیماری خودایمنی سیستم عصبی مرکزی (CNS) است که با التهاب مزمن، دمیلیناسیون، گلیوز و از دست دادن نورون مشخص می شود. سیر بالینی این بیماری کاملاً متغیر است به طوری که می تواند از بیماری مزمن پایدار شروع شود یا بیماری به سرعت در حال تکامل و ناتوان کننده محسوب گردد. با این حال مکمل های غذایی و مصرف ویتامین دی، B12 ،B6 و اسید فولیک بیماری دوره های عودو فرود این بیماری را کندتر نموده و تا حدودی روند بهبودی را تسریع نماید.
سوالات متداول
بیماری ام اس (MS) چیست؟
مولتیپل اسکلروزیس یا ام اس یک بیماری سیستم عصبی است که در طی آن مغز ، ماهیچه ها و اعصاب بدن دچار اختلال می شوند.
بهترین درمان ام اس (MS) چیست؟
تا به حال روش درمانی قطعی و خاصی برای مداوای این بیماری کشف نشده ولی برخی از داروهای و مکمل های غذایی می تواند سرعت رشد بیماری ام اس را کاهش دهد.
آیا بارداری زنان دارای بیماری ام اس بی خطر است؟
تحقیقات اخیر نشان می دهد که به طور کلی، بارداری زنان دارای بیماری ام اس بی خطر است، اگر مبتلا به ام اس هستید، برای باردار شدن باید با پزشک خود در این زمینه صحبت نمایید.