تاکنون در مورد بهترین زمان مصرف مولتی ویتامین ها اطلاعات و گزارش خاصی از سوی پزشکان ثبت نشده است. اما این مبحث برای همه روشن است که این مکمل های دارویی می توانند عملکرد اندام های مختلف را بهبود بخشند و حتی در پاره ای از مواقع با ارتقا سیستم ایمنی بدن موجب حفظ سلامتی شوند.
در برخی موارد حاد و بعضی از بیماری ها پزشکان توصیه می کنند مولتی ویتامین ها را به صورت روزانه مصرف نماید. در نتیجه باید بدانید بهترین زمان مصرف مولتی ویتامین ها، چه ساعتی است یا چه تایمی از شبانه روز مکمل غذایی بیشترین اثربخشی را دارد؟
مطمئنا مصرف ویتامین ها و مکمل های دارویی در شرایط زمانی مشخص طی یک رژیم غذایی و دارویی روتین می تواند آثار قابل توجهی در سلامت جسمی و حتی روانی فرد برجای بگذارد. چرا که مناسب ترین زمان مصرف مولتی ویتامین ها باعث افزایش جذب ویتامین ها و ترکیبات مورد نیاز بدن می شود.
بسیاری از مردم فکر می کنند داشتن یک برنامه غذایی مناسب به تنهایی می تواند نیازهای تغذیه ای بدن را به خوبی تامین نماید. اما بر خلاف این باور در پاره ای از اوقات مصرف مولتی ویتامین ها در کنار یک رژیم غذایی منسجم در کودکان و ورزشکاران ضرورت بیشتری دارد.
مولتی ویتامین ها چیست؟
مولتی ویتامین ها شامل انواع ترکیبات مورد نیاز بدن و ریز مغذی ها هستند که مصرف آن ها باعث رفع کمبود انواع ویتامین ها و انواع اسید آمینه در بدن می شود. اگر بدن انسان به اندازه کافی ویتامین، پروتیئن و مواد مغذی دریافت نکند بعد از گذشت مدت کوتاهی دچار برخی از بیماریهای خاص میشود.
متخصصان تغذیه معتقد هستند که رژیم غذایی سالم و مناسب باعث می شود افراد در حالت طبیعی انواع ریزمغذیها و ویتامین ها را از طبیعت و مواد غذایی به راحتی دریافت کنند. اما در پاره ای از اوقات تنها با مصرف گوشت، میوه و سبزیجات نمی توان واحدهای پروتیینی و ریزمغذیها را به اندازه کافی دریافت نمود. پزشکان و شرکت های داروسازی برای رفع این مشکل انواع ویتامینها و املاح مورد نیاز بدن از گیاهان و مواد معدنی موجود در طبیعت استخراج کرده اند. سپس آنها را به شکل کپسول ، قرص های جوشان و… تولید نموده اند. بدین ترتیب فرد با مصرف حداقل 2 هفته متناوب این داروها و مکمل های غذایی می تواند ریزمغذی های مورد نیاز خود را دریافت نماید.
اما باید متذکر شویم که از مصرف خود سرانه انواع مولتی ویتامینها به طور جدی اجتناب نمایید و تنها در صورت تجویز پزشک تغذیه و رعایت رژیم غذایی مناسب از این مکمل های دارویی استفاده کنید. به یاد داشته باشید که مولتی ویتامین ها هیچ وقت جایگزین مواد غذایی نخواهند بود. ولی در پاره ای از اوقات مصرف این مکمل های دارویی و غذایی برای فرد بسیاری ضروری و مهم است.
مزایا و اهمیت استفاده از مولتی ویتامین ها
بهترین زمان مصرف مولتی ویتامین تاثیر بسیار زیادی در اثر بخشی این داروها خواهد داشت؛ بنابراین این مکمل های دارویی ترکیبی از مواد مختلف مورد نیاز بدن می باشند. استفاده از این کمک های دارویی نقش پر رنگی در سلامت بدن انسان دارد که برخی از آنها به ترتیب زیر است.
- تامین عناصر مورد نیاز بدن و رهایی از کمبود انواع ویتامین ها، پروتئین ها و ریز مغذیهای مورد نیاز اندام های مختلف
- درمان بیماریها و مشکلات خاص ایجاد شده به خاطر کمبود برخی از عناصر حیاتی در بدن
- افزایش و تقویت سیستم ایمنی بدن
- شادابی، نشاط و احساس سرحالی توسط فرد و رهایی از افسردگی ، بی حالی و خستگی
- تامین مواد غذایی و عناصر مورد نیاز بدن در زنان باردار ، افراد کهنسال، کودکان در حال رشد و ورزشکاران
بهترین زمان برای مصرف مولتی ویتامین ها
تا به حال زمان خاصی به عنوان بهترین زمان برای مصرف مولتی ویتامین ها توسط سازمان های بهداشت عمومی توصیه نشده است. اما پزشکان با توجه به مکانسیم کلی بدن توصیه می کنند برخی از این مکمل های دارویی را در صبح و برخی دیگر شب قبل از خواب مصرف شود.
این بازه های زمانی به این دلیل تعیین می گردد که مولتی ویتامین ها در این برهه از جذب بهتری برخوردار هستند. به عنوان مثال قرص ها و مکمل های دارویی حاوی کلسیم بهتر است در هنگام خواب و به صورت شبانه مصرف گردد. چرا که عناصری نظیر کلسیم در شب توسط بافت های استخوانی جذب شده و مکانسیم تاثیر گذار در روند خوابیدن را بهبود می بخشد. به همین خاطر حتی طب سنتی استفاده از یک کاسه ماست یا یک لیوان شیر را قبل از خواب به عموم افراد جامعه توصیه می کند مگر افرادی که از کلیه سنگ ساز رنج می برند.
بهترین زمان مصرف ویتامین C
ویتامین C جزو ویتامین های حیاتی بدن انسان می باشد که به صورت محلول در آب مصرف می شود و تنها چند ساعت در رگ ها باقی می ماند. این ویتامین با سرعت بسیار بالایی به سمت کلیه ها حرکت نموده و سریعا دفع می شود.
به همین خاطر پزشکان تغذیه بهترین زمان مصرف ویتامین C را در وعده غذایی بیان کرده و بیشتر توصیه میکنند قبل از غذا مصرف شود. مصرف متناوب و مکرر این ویتامین عارضه ای خاصی را به دنبال ندارد ولی به یاد داشته باشید که آن را نباید قبل از خواب مصرف کنید. ویتامین C باعث شب بیداری شده و استفاده از آن سیستم ایمنی بدن را بهبود می بخشد.
بهترین زمان مصرف قرص آهن
بهترین زمان برای مصرف فولیک اسید یا قرص آهن به صورت روزانه و ناشتا درست زمانی است که معده خالی می باشد. چرا که معده خالی می تواند در یک برهه زمانی مقادیر بسیار زیادی از عنصر آهن مورد نیاز بدن را جذب نماید.
در هنگام مصرف این مکمل دارویی پزشکان اکیدا توصیه می کنند که حداقل 2 ساعت قبل و بعد از مصرف دارو استعمال دخانیات و مواد کافیئن دار را کنار بگذارید. اگر کسی بعد از مصرف ترکیبات دارویی آهن دار به صورت ناشتا حالت تهوع پیدا کند بهتر است این قرص را قبل از خواب استفاده نموده و بلافاصله بخوابد.
در هنگام مصرف قرص آهن از استعمال لبنیات و قرص کلسیم خودداری کنید چرا که این دو عنصر باهم تداخل دارویی دارند و مواد خوراکی کسیم دار مانع جذب آهن می شود.
بهترین زمان مصرف ویتامین های A ، D ، K و E
این مدل از قرص های مولتی ویتامین تنها در روغن حل می شوند و مصرف مداوم و خودسرانه آن ها موجب مسمومیت غذایی می شوند. با این حال در مورد بهترین مصرف ویتامین های A، D ، Kو E بهتر است با پزشک متخصص تغذیه مشورت نمایید.
این مدل از مکمل های دارویی طی یک برنامه دارویی معین بهتر است در وعده صبحانه، ناهار یا شام همراه با غذا مصرف گردد. اگر در هنگام مصرف این مولتی ویتامین ها احساس ناراحتی معده یا حالت تهوع دارید به هیچ عنوان این مکمل ها را با معده خالی مصرف نکنید.
ویتامین های A، D ، K و E در روغن حل می شوند به همین خاطر مصرف آنها به صورت ناشتا و با معده خالی باعث جذب نامناسب آن می شود. توصیه می کنیم این مکمل های دارویی را بیشتر همراه غذاهای چرب و روغن دار استفاده کنید.
بهترین زمان مصرف مولتی ویتامین برای زنان باردار
همه افراد در طول زندگی خود به مواد معدنی و انواع ویتامین ها نیاز دارند تا در سلامت کامل زندگی خود را سپری کنند. با این حال زنان باردار شرایط خاصی را در برهه ای از زندگی خود تجربه می کنند که نه تنها سلامت خود بلکه سلامت جنین نیز به تغذیه آنها بستگی دارد. این افراد در دوران بارداری شرایط خاصی را سپری کرده و بیشتر از قبل به مواد مغذی احتیاج دارند.
طبق تاییدیه سازمان بهداشت جهانی زنان باردار در سن 19 الی 50 سالگی باید روزانه به طور میانگین 14.8 میلی گرم آهن دریافت نمایند. در غیر این صورت مادر دچار کم خونی حاد شده و حتی در برخی از موارد جنین آسیب های شدید مغزی و جسمی می بیند
مصرف متناوب و منظم اسید فولیک حداقل 3 ماه قبل از بارداری توسط زنان خطر نقص لوله عصبی مرکزی و سایر بیماری های ذهنی همچون نخاع بیفیدا را در جنین کاهش میدهد. به یاد داشته باشید که زنان باردار نباید از مکمل های دارویی حاوی ویتامین آ استفاده نماید؛ چرا که ویتامین برای نوزادان بسیار خطرناک و مضر می باشد.
بهترین زمان مصرف مولتی ویتامین برای چاقی
در اکثر اوقات مصرف مولتی ویتامین و انواع مکمل های غذایی باعث افزایش اشتهای افراد مختلف می شود. اما اگر قصد دارید این مکمل های غذایی را در راستای افزایش وزن استفاده کنید؛ به نظر می رسد بهترین زمان برای مصرف مولتی ویتامین برای چاقی شب قبل از خواب و صبح به صورت ناشتا است.
تحقیقات دارویی اثبات نموده ویتامین ها و ترکیبات مکمل های غذایی موثر در افزایش وزن اثر بخشی بسیار زیادی هنگام خواب دارد. با این حال پزشک تغذیه ممکن است به شما توصیه کند در ساعات مختلف شبانه روز مولتی ویتامین های مورد نظر را همراه با غذا مصرف کنید.
همچنین مصرف مواد خوراکی فیبردار مانند میوه و سبزیجات مانع جذب انواع ویتامین ها در روده و معده می شود. بنابراین قبل از مصرف انواع مولتی ویتامین های بهتر است از استعمال انواع میوه و صیفی جات خودداری نمایید. چرا که این نوع از مواد خوراکی ادرار آور بوده و موجب رفع یبوست یا کاهش وزن می گردند. در وعده صبحانه صبح است و لازم است که قرص های مکمل ویتامینی و املاح همراه با آن میل نشوند چون فیبر مانع جذب ویتامین ها می شود.
بهترین زمان مصرف مولتی ویتامین مینرال
اگر نیاز دادرید از ویتامینها و مواد معدنی برای بهبود عملکرد اندام های مختلف خود استفاده کنید باید در مورد بهترین زمان مصرف مولتی ویتامین مینرال اطلاعات کافی داشته باشید. محققان دریافتند که مصرف مولتی ویتامین مینرال حاوی ترکیبات مواد معدنی باعث افزایش سلامت افراد مختلف می شود. مکمل های گیاهی و داروی حاوی آهن ، ویتامینها و مواد معدنی مینرال باید در یک رژیم غذایی سالم مصرف گردد.
همچنین افرادی که از بیماریهای خاصی همچون کم خونی و ضعف سیستم عصبی رنج می برند می توانند از مکملهای مولتی ویتامین مینرال برای جلوگیری از آسیب اندام های بدن استفاده نمایند. تحقیقات نشان میدهد که این مکملهای غذایی خطر ابتلا به نارسایی قلبی و مرگ زودرس را کاهش می دهد. از سوی دیگر مصرف بیش از ۲۰۰ میلی گرم از ویتامینهای نظیر B6 در طوبل روز ممکن است درد عصبی ، گرفتگی عضلانی و تشنج کاهش دهد.
روش مصرف مولتی ویتامینها
در هنگام انواع مولتی ویتامینها باید طبق دستور مصرف عمل نموده و از مصرف خودسرانه و بیش از این دارو ها خودداری نمایید مصرف خودسرانه و بیش از حد مولتی ویتامین ممکن است منجر به مسمومیت دارویی یا بروز عوارض جانبی جدی شود. مصرف خود سرانه مولتی ویتامینهای مینرال باعث افزایش ادرار، خونریزی معده، ضربان قلب نامنظم، گیجی و ضعف عضلانی می گردد. بهتر است دارو های مولتی ویتامین را در دمای اتاق و به دور از گرما و رطوبت نگهداری کنید.
اگر از مکمل های دارویی و مولتی ویتامین های پتاسیم دار استفاده می کنید باید از مصرف نامتعارف نمک در رژیم خود اجتناب ورزید. همچنین نباید این مکمل های دارویی را همراه محصولات لبنی، موادغذایی و دارویی کلسیم دار استفاده کنید؛ چرا که جذب کلسیم در هنگام مصرف همزمان مولتی ویتامین های پتاسیم دار برای بدن دشوار است.
عوارض جانبی استفاده از مولتی ویتامینها
چنانچه بعد از مصرف مکمل های دارویی و مولتی ویتامین ها علائمی مانند کهیر، مشکل تنفسی، تورم صورت، لبها، زبان یا گلو مشاهده کردید بهتر است در اولین فرصت به پزشک متخصص مراجعه نمایید. برخی از عوارض جانبی مصرف مکمل های غذایی و مولتی ویتامین ها شامل موارد زیر است:
- ناراحتی و سوزش معده
- سردرد و سرگیجه
- احساس طعم تلخ در انتهای دهان
- درد قفسه سینه
- یبوست
- افزایش ضربان قلب و فشار خون
- حالت تعوع
- استفراغ
- اسهال
- کاهش اشتها
- ریزش مو
- احساس خارش در دهان
- تغییر در دورههای قاعدگی
- افزایش بیش از حد اشتها
تداخل دارویی مولتی ویتامینها
داروی های حاوی مولتی ویتامینها در برخی موارد ممکن است با داروهای دیگر تداخل داشته و عملکرد آنها را تحت تأثیر قرار دهند. بنابراین اگر از داروهای زیر برای درمان بیماری خود استفاده کنید، باید در هنگام مراجعه به پزشک در این مورد با وی مشورت نمایید.
- ایزوترتینوئین
- داروهای کنترل اسید معده همچون فاموتیدین
- مصرف انواع آنتیبیوتیک مثل آزیترومایسین
- داروهای ادرارآور و دفع کننده سنگ مثانه و کلیه
- داروهای کنترل کننده فشار خون و بیماریهای قلبی
- داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs)
- مصرف داروهای مسکن مثل ایبوپروفن، ناپروکسن، دیکلوفناک
بهترین زمان مصرف قرص مولتی ویتامین در افراد ورزشکار
ورزشکاران و افرادی که در طول روز از فعالیت سنگین برخوردار هستند عمدتا برای حفظ سلامتی خود از مولتی ویتامین های مخصوص استفاده می کنند. ورزش یا فعالیت های سنگین بدنی باعث تولید رادیکال های آزاد و مواد شیمیایی مخصوصی توسط سلول ها بدن می شود که با مرور زمان موجب آسیب دیدن بافت اندان های مختلف و DNA می شود.
اما سلول های برای مقابله با این رادیکال های مادهی با خصاصیت آنتی اکسیدانی ترشح می کند که در پاره از اوقالت ذخیره آنتی اکسیدان های در بدن از بین می رود. در چنین مواقعی ورزشکاران باید علاوه بر مصرف میوه ، سبزیجات از مولتی ویتامین های خاصی استفاده کنند. بهترین زمان مصرف قرص مولتی ویتامین در افراد ورزشکار در هنگام ناشتا و قبل از خواب است که شامل منیزیم، ویتامین های گروه B و ویتامین D و کلسیم می باشد.
بیشتر بخوانید: مکمل های غذایی برای ورزشکاران
جمع بندی
رژیم غذایی سالم باید شامل تمامی ویتامین ها و مواد معدنی مورد نیاز بدن باشد تا سلامت اندام های مختلف بدن انسان حفظ گردد. اما در پاره ای موارد فرد باید از مولتی ویتامین برای جایگزین نمودن عناصر مورد نیاز بدن استفاده کند.
بسیاری از افراد در مورد بهترین زمان مصرف قرص مولتی اطلاعات کافی ندارند و فکر میکنند که همه این مکمل های دارویی را باید همراه با صبحانه مصرف کنند. اما باید اذعان نمود که این مکمل ها باید طبق رویه منظم پزشکی مصرف شود تا از بروز تداخلات دارویی جلوگیری شود.
استفاده صحیح این مکمل های غذایی میتواند خستگیهای ، استرس و بیماریهای جسمی را کاهش دهد. همچنین مصرف مولتی ویتامین های موجب افزایش انرژی، بهبود علائم عمومی، تمرکز ذهنی، پیشگیری از افسردگی، میگردد.
سوالات متداول
آیا شما خودسرانه به مصرف انواع مولتی ویتامینها اقدام کردهاید؟
حتما در این باره با یک پزشک مشورت کنید تا از عوارض جانبی و مسمومیت دارویی در امان باشید.
بهترین مولتی ویتامینهای موجود در بازار کدام است؟
در حال حاضر مولتی ویتامینهای مختلف توسط برندهای مطرح داروسازی در داروخانه ها موجود هستند. معمولا مولتی ویتامین مینرال خارجی نسبت به مکمل های دارویی و غذایی ایرانی قیمت بالاتری دارند. اما بهتر است از از برندهای معتبر و شناخته شده داخلی استفاده نمایید.
بهترین مولتی ویتامینها دارای چه عناصری هستند؟
بهترین مولتی ویتامین غالبا حاوی ترکیباتی همچون ویتامین A، B کمپلکس، ویتامین C، ویتامین E و زینک هستند.
بهترین مولتی ویتامین برای افزایش وزن چیست؟
اگر قصد شما از خرید مولتی ویتامین افزایش وزن است باید از ترکیباتی که حاوی ویتامین B کمپلکس، ویتامین E، امگا ۳ و مواد معدنی کلسیم و منیزیم استفاده کنید.
بهترین مولتی ویتامین برای زنان باردار چیست؟
مولتی پریناتالها که برای زنان بارداری و شیرده طراحی شدهاند، معمولا حاوی فولیک اسید، ویتامین D3، ویتامین C، B کمپلکس، روی و آهن و ، ویتامین A و B کمپلکس هستند.